Τετάρτη 10 Μαρτίου 2010
Παρασκευή 5 Μαρτίου 2010
Πέμπτη 4 Μαρτίου 2010
ΧΑ'Ι'ΚΟΥ
ΠΩΣ ΓΙΝΟΝΤΕ ΤΑ ΧΑ'Ι'ΚΟΥ ΚΑΙ ΜΕΡΙΚΑ ΧΑ'Ι'ΚΟΥ
Το χαϊκου είναι ένα σύντομο ποίημα 3 στίχων: o πρώτος στίχος έχει 5 συλλαβές, ο δεύτερος 7 και ο τρίτος 5. Ολόκληρο δηλαδή το χαϊκου αποτελείται από 17 συλλαβές.
Το χαϊκού προήλθε από ένα λίγο μεγαλύτερο ποίημα, την τάκα, 5 στίχων, 31 συλλαβών διατεταγμένων σε 2 στροφές: 5/7/5 και 7/7. Η τάκα γραφόταν από δύο συνήθως ποιητές σαν παιχνίδι: ο ένας έγραφε τις τρεις πρώτες σειρές, ο άλλος του απαντούσε με τις δύο τελευταίες. Η τρίστιχη εκκίνηση ονομαζόταν χόκου. Με τον καιρό, το χόκου αυτονομήθηκε σαν μορφή και πήρε το όνομα χαϊκού.
Το χαϊκού πρωτοεμφανίστηκε τον 15ο κα 16ο αιώνα με τους ποιητές Μοριτάκε, Σόκαν και Τεϊτόκου, αλλά άνθισε μετά τον 17ο αιώνα (με τον Μπασό). 'Έκτοτε έγινε πολύ δημοφιλές και διαδόθηκε σε όλες τις κοινωνικές τάξεις. Υπάρχουν σήμερα στην Ιαπωνία δεκάδες περιοδικά που τυπώνουν εκατοντάδες χιλιάδες χαϊκού κάθε χρόνο.
Το χαϊκου είναι πάρα πολύ μικρό ποίημα. Είναι λοιπόν φυσικό να μη δίνει παρά το περίγραμμα μιας εικόνας ή κάποιο σημαντικό της στοιχείο. Το μέγεθός του δεν επιτρέπει πολλές λεπτομέρειες. Πάντως, το καλό χαϊκού έχει σαφήνεια. Η γοητεία του προέρχεται όχι από την αοριστία αλλά από τη δύναμη και την πυκνότητα του υπαινιγμού.
Το χαϊκού είναι ουσιαστικά κάτι παραπάνω από ένα απλό ποίημα° είναι περισσότερο μια πνευματική άσκηση. Όπως και οι άλλες γιαπωνέζικες τέχνες βασίζεται στην πρακτική το Ζεν, θρησκευτική πρακτική: ομορφιά ίσον αφαίρεση, λιτότητα, γαλήνη, περισυλλογή. Γι' αυτό κι η φόρμα το είναι τόσο κλειστή και παραδοσιακή.
Σε κάθε σχεδόν χαϊκού υπάρχει μια λέξη ή μια έκφραση που δηλώνει την εποχή του έτους. Αυτό δε σημαίνει ότι τα χαϊκού ασχολούνται αποκλειστικά με την φύση. Απλώς ο ποιητής ψάχνει κάθε φορά να εκφραστεί. Η περιγραφή της φύσης είναι ένα άλλοθι για να εικονογραφηθούν ανθρώπινα συναισθήματα.
Μερικά μεταφρασμένα χαϊκού:
άνοιξη:ένα
βουνό χωρίς όνομα
μες την ομίχλη.
διστάζει καθώς
βγαίνει απ' το μπουμπούκι
το μελισσάκι.
αχ. τρελακρίδα,
πρόσεχε μη σπάσεις τις
δροσοσταλίδες!
τόσο γέρος πια
δείχνω, να με τρυγάνε
και τα κουνούπια;
σκιά του πεύκου
σκιά της ταφόπετρας
κρύο φεγγάρι.
τύχη ο ζητιάνος!
γη κι ουρανός τον ντύνουν
για καλοκαίρι.
νύχτα° κι ενώ σε
περιμένω αρχίζει
πάλι η βροχή.
οι άλλοι φεύγουν,
τα πυροτεχνήματα
τέλος° σκοτάδι.
λίμνη - καθρέφτης°
ξάφνου μια καταιγίδα
την αυλακώνει.
βάλτος° κανένα
μονοπάτι, καδί ή
πουλί.. Νοέμβρης.
ΤΟ ΒΡΗΚΑ ΣΕ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ http://www.freestuff.gr/forums/viewtopic.php?t=13428
Τετάρτη 3 Μαρτίου 2010
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
Αναγνώστες
Αρχειοθήκη ιστολογίου
-
▼
2010
(17)
- ► Φεβρουαρίου (8)